Kadın İnfertilitesi

Kadın infertilitesi, bebek sahibi olmak isteyen çiftler için doğal yollarla hamile kalmayı engelleyen sağlık problemlerinden biridir. İnfertilite, kadınlar kadar erkeklerde de görülebilen rahatsızlıklardır. Bu hastalığın toplumda yaygın olarak bilinen adı kısırlıktır. Kısırlık kadın veya erkeklerde farklı sebeplerden kaynaklı olarak görülebilen ve doğal yöntemlerle çocuk sahibi olmaya engel teşkil eden durumlardır. Genellikle kadın infertilitesi tespit edilmesi zor olan hastalıklardan biridir. Bu duruma sebep olan etkenlerin kesin olarak belirlenememesinin yanı sıra pek çok sebep kadın infertilitesi vakalarının görülmesinde baş rol oynayabilir.

İnfertilite Nedir?

İnfertilite halk arasında bilinen adı ile kısırlık olan ve doğal akışta gebe kalınmasına engel durumlardan biridir. Çiftlerden her ikisinde de görülebilen infertilite kişilerin bebek sahibi olmak için çaba göstermelerine karşın olumlu sonuç alamamaları ve buna bağlı olarak tedavi yollarına başvurmalarına neden olmaktadır. Genellikle sağlıklı olarak cinsel birliktelik yaşayan çiftlerin normal yöntemlerle çocuk sahibi olma olasılığı ay olarak yaklaşık %25’tir. Bu oran yıl olarak ele alındığında ise yaklaşık %85 değerlerine çıkabilir. Hatta süre iki yıl gibi bir zaman diliminde ele alındığında %90 oranında çocuk sahibi olabileceği belirtilebilir.

Ancak bu şekilde olumlu bir sonuç alınmadığında çiftlerin doktor kontrollerinde ilk dikkat edilen noktalardan biri infertilite durumudur. İnfertilite belirtisi aranabilmesi için çiftlerin bir yıllık süre içerisinde düzenli ve korunmasız olarak cinsel birliktelik yaşaması gerekmektedir. Bu süre 35 yaş üzeri kişilerde 6 ay olarak belirtilebilir. Kadın ve erkek olarak çiftlerde iki ayrı şekilde görülme olasılığı bulunur. Ayrıca infertilite kadın ve erkekte ayrı olarak görülebildiği gibi her ikisinde aynı anda da görülebilir.

İnfertilite kadınların ilk hamileliklerinde ortaya çıkabildiği gibi kişinin daha önce hamile kalmasına rağmen sonradan da ortaya çıkabilir. Böylece daha önce sorunsuz olarak çocuk sahibi olan kadınların tekrar hamile kalamadığı durumlar görülebilir. İnfertilitenin kadın ve erkekte eşit derece görülme riski bulunmasının yanı sıra herhangi bir rahatsızlık olmadan da kendisini gösterebilir. Bunun yanı sıra ilerleyen yaş faktörü infertilitenin görülmesinde en çok etkili olan sebeplerden biridir. Özellikle bu sebeple 35 yaş üstü kadınların hamile kalamaması gibi bir sorunda 6 aylık süre periyodunda beklenen sonuç alınamazsa doktora başvurmaları gerekebilir.

Kadın İnfertilitesi Nedir?

Kadınlarda hamilelik durumunun oluşması endokrin, beyin, üreme sistemi olarak bir bütün halinde düzenli çalışma gerektirir. Beyinde yer alan endokrin bezlerinin olumlu bir şekilde çalışması öncelikli olarak önemli olan noktalardır. Endokrin bezlerinden olan hipotalamus, gebeliğin oluşmasında önemli rol oynar. Yaklaşık 0.5 gr ağırlığında olan bu yapının gebelik olabilmesi için diğer endokrin bezi olan hipofiz bezini uyarması gerekir. Bu adımın sağlıklı bir şekilde ilerlemesi sonucunda hipofiz bezinin hormon salgılaması ve bu hormonların kan dolaşımı ile yumurtalıkları uyarması sağlanır.

Yumurtalıkların uyarılması sonucunda üreme sürecine ilk adımlar atılabilir. İlk adet kanamasını izleyen 6. günde olgunlaşma süreci başlarken, 14. güne kadar olgunlaşma süreci devam eder. Bu adımda en çok büyüme gösteren yumurta süreç sonunda çatlar. Ve süreç yumurtlama dönemi ile devam eder. Ancak bu adımların olağan seyrinde ilerlemesini engelleyen bazı durumlar görülebilir. Kadınlarda üremeyi engelleyebilecek durumların başında kadın infertilitesi gelmektedir. Kadın infertilitesinde bu bütünlük sağlanamaz ve bu sebeple bebek sahibi olmak mümkün olmayabilir.

Kadın İnfertilitesinin Sebepleri Nelerdir?

Kadınlarda görülen infertilite teşhis edilmesi zor olan hastalıklardan biridir. Fakat infertilite tanısının konulmasında farklı birçok tedavi yöntemi ile çözüm elde etmek mümkündür. İnfertilite kadında ayrı erkekte ayrı sebeplere bağlı olarak gerçekleşebilir. Kadınlarda infertilite görülmesindeki başlıca sebepler şu şekilde;

Hormon bozuklukları
Hiperprolaktinemi
Yumurtalıkta düzensizlik
Endometriozis
Polikistik Over sendromu

Asherman sendromu: rahim içinde yapışıklık görülmesi
Rahimde patoloji bulunması(endometrial ve ossifikasyon gibi)
Yumurta sayısının yetersiz olması
Üreme organı travması
Yaş faktörü

Erken menopoz durumu

yukarıda yer alan sebeplerden dolayı kadın infertilitesi görülebilir. Kadın infertilitesinin farklı sebeplere dayanarak görülmesinin yanı sıra bu sebeplerden en yaygın olarak yaş faktörü infertilite üzerinde etkili olabilmektedir. Aynı zamanda yaş faktörü tedaviden olumlu sonuç almak noktasında da etkili olur. Özellikle 40 üstü kişilerin bebek sahibi olmak istedikleri noktada hızlı reaksiyon almak önemli olabilir.

Kadın İnfertilitesi Belirtileri Nelerdir?

Hamile kalınmaması anında kadın infertilitesi tanısı konulmadan öncelikle bu durumun yaşanabilmesi için çiftlerin bebek sahibi olmak için doğal yolları izlemesi gerekir. Ardından yaklaşık 1-2 yıl aralığında düzenli cinsel birlikteliğin ardından hamilelik gerçekleşmediğinde doktora başvurularak bu durumun sebepleri araştırılabilir. Kadın infertilitesinin olup olmadığının araştırılmasında dikkat edilen noktalar şu şekilde;

Kadınların menstrual döngüsünün olağandan uzun sürmesi ya da çok daha kısa sürmesi
Menstrual döngüde düzensizlik ya da hiç olmaması
35 yaş altında olmalarına ve herhangi bir korunma yöntemine başvurmamalarına rağmen sonuç alınamaması
35 yaş üstü kadınlarda düzenli cinsel birliktelik ve korunma olmadan ilişki yaşanmasına rağmen sonuç alınmaması

40 yaş üstünde olmasına rağmen bebek sahibi olmak isteyen kadınlarda infertilite belirtileri aranabilir.

Kadın infertilitesinin keskin belirtilerinin olmaması sebebi ile doktorlar hastanın hamile kalmaması şikayeti ile başvurmalarının ardından üreme düzeninin olağan seyrini incelemeye başlar. Standart düzende ilerlemesi gereken bu süreçte aksaklığın neden kaynaklı olduğu belirlenmeye çalışılır. Yukarıda yer alan durumların tespit edilmesi ile infertilite durumunun varlığı araştırılmaya başlanabilir. İnfertilite farklı hastalıklara bağlı olarak da görülebilir. Bu hastalıklar arasında en sık görülenler şu şekildedir;

Polikistik Over Sendromu

Endometriozis
Asherman Sendromu
Hiperprolaktinemi

İnfertilite Nasıl Tedavi Edilebilir?

Hastalarda infertilite teşhisi konulabilmesi için doktor kontrolünden geçilmesi gerekmektedir. İnfertilite belirtilerinin kadın ve erkek olarak ortak şekilde görülebilmesinden dolayı tanı koymak için yapılan kontroller de farklılık gösterir. Bu farklılıklar doktora başvuru yapılacağı zaman da dikkate alınır. Özellikle çocuk sahibi olunamayan duruma kadın infertilitesi ya da erkek infertilitesi olarak hangisinin sebep olduğu araştırılır. Bu araştırma yapılmadan kesin sonuca varmak mümkün olmaz ve aynı zamanda vakit kaybı yaşamaya da sebep olabilir. Tüm bu kontroller sonucunda çiftlerden herhangi birine ya da her ikisine de infertilite tanısı konulabilir. Ve tanının konulmasının ardından da uygun tedavi yöntemi ile devam edilir.

İnfertilite Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

İnfertilite tedavisine belirtilerin çiftlerde kimin üzerinde yoğunlaştığı kararına varılmalıdır. Bunun ardından kadın infertilitesinin tespit edilmesinin ardından uygulanacak genel tedavi yöntemleri şu şekilde;

İlaçla tedavi
Aşılama ile tedavi

Tüp bebek tedavisi

İnfertilitede İlaçla Tedavi

Kadın infertilitesinde sorun yumurtalardan kaynaklı olarak yaşanıyorsa ferilite ilaçlar ile tedavi yöntemi uygulanabilir. Kadında düzenli yumurtlamama durumu söz konusu olduğunda bu yöntem ilk adım olarak gerçekleştirilir. Tablet formuna sahip olan ferilite ilaçlar ile tedavi yapılabileceği gibi ilaç enjeksiyon olarak da hastaya verilebilir. Bu ilaçlar hastanın yumurtalarında gelişme görülmesine ve buna bağlı olarak gebe kalınmayı desteklemektedir. Fertilite ilaçlarının yumurtaları harekete geçirici etki yapacağı planlanır.

Aşılama Yöntemi ile Tedavi

Aşılama tekniği kullanılarak infertilite tedavisi gerçekleştirilebilir. Aşılama yönteminde kadının doğurganlığının ve yumurtlama zamanın en üst seviyede olduğu dönemde erkekten alınan sperm aşılama ile rahim içerisine yerleştirilir. Genellikle kadınların tüplerinde herhangi bir sorun yoksa ve kaynağı belirlenemeyen infertilite durumu söz konusu ise aşılama yöntemi uygulanabilir. Vajinismus, erken boşalma, sperm hareketlerinin kısıtlı olması durumlarında aşılama yöntemi ile tedavi tercih edilebilir.

Tüp Bebek Tedavisi

Kadın infertilitesinin en çok bilinen tedavi yöntemlerinden birisi tüp bebek tedavisidir. Tüp bebek tedavisi aşamaları arasında hormon ilaçları da kullanılmaktadır. Diğer tedavi yöntemlerinde olduğu gibi tüp bebek tedavisinin de başarılı olma oranı yaş faktörü başta olmak üzere pek çok ayrıntıya bağlı olarak değişir. Tüp bebek tedavisinde kadınlardan alınan yumurtalar ile erkekten alınan spermler laboratuvar ortamında döllenir. Başarılı bir şekilde döllenen yumurta anne adayının rahmine yerleştirilir. Ve aşamaların olumlu olmasının ardından gebelik durumu görülebilir.

Kadın İnfertilitesinde Serviks Probleminin Etkisi Nedir?

Kadınlarda görülebilen serviks problemi kadın infertilitesine yol açabilir. Serviks rahim ağzı olarak da adlandırılabilir. İnfertiliteye sebep olan durumlar arasında rahim ağzında görülen problemlerin etkili olup olmadığının tespit edilmesi için bazı tetkikler gerçekleştirilebilir. Rahim filmi çekilmesi de bu tetkiklerden birisidir. Rahim filmi ile rahim yapısı ayrıntılı incelenir.

Yapılan bu işlem ile rahim yapısı, tüplerin durumu ve rahim içi ayrıntılı olarak kontrol edilir. Rahim filmi genellikle kadınların yumurtlama dönemi öncesinde gerçekleştirilir. Bu sayede yumurtalar ya da tüplerde görülen sorunlar tespit edilebilir. Böylece vakit kaybetmeden soruna çözüm olabilecek tedavi yöntemine karar verilebilir ve uygun bir yöntem ile tedaviye başlanabilir.