Smear Testi Nedir? Neden Yapılır?

Rahim ağzı kanseri, kadınlarda görülen kanserler arasında en çok risk teşkil eden ve ölümcül etkisi bulunan bir hastalıktır. Smear testi ise rahim ağzı kanserinin teşhis edilmesinde uygulanan kanser tarama yöntemlerinden biridir. Smear testi, rahim ağzında bulunan hücresel bozuklukların tespit edilmesinde en etkili yöntemler arasında gösterilebilir. Smear testi ile rahim ağzı kanseri başta olmak üzere rahimde görülebilen kanser türlerinin tespit edilebilmesinde etkilidir.

Kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden birisi rahim ağzı kanseridir. Hastaların erken yaşta cinsel birliktelik yaşaması, HPV enfeksiyonu veya birden fazla partner ile cinsel birliktelik yaşaması gibi sebeplere bağlı olarak gelişebilir. Dolayısıyla rahim ağzı kanserine karşı önlem almak adına düzenli aralıklarla smear testi yapılabilir.

Smear Testi Nedir?

Smear testi, kadınların rahim ağzı (servikal kanser) veya kanser öncüsü taramalarında uygulanan bir çeşit testtir. Smear testi prekanseröz veya kanseröz lezyonlarının önceden tespit edilmesi ve tedavi aşamaları ile hastalığın iyileştirilmesinde etkili olur. Bu test kanser tanısı koymak için değil kansere sebep olabilecek öncü lezyonların belirlenmesi için gerçekleştirilir. Bu noktada öncelikli amaç olası bir kanser riskine karşı önlem almaktır. Böylece uzun süre etkisini gösteren rahim ağzı kanseri oluşumunun önlenmesi mümkün olabilir.

Smear testi bazı durumlarda HPV testi ile birlikte yapılabilir. Smear testinde, vajina girişine ulaşılır ve serviksten sürüntü alınarak tarama testi yapılır. Bu şekilde bölgede bulunan kanser öncesi lezyon yapısı incelenebilir. Sürüntü alma işlemi yaklaşık 1-2 dakikalık basit bir uygulama olmasının yanı sıra herhangi bir anesteziye de gerek duyulmayan bir işlemdir. Gerekli durumlarda jinekolojik muayene anında da yapılabilir. Muayenenin ardından alınan numune patolog tarafından incelemeye alınır. İncelemenin ardından kansere sebep olabilecek lezyonların tespit edilmesi durumunda uygun bir yöntem ile zaman kaybetmeden tedaviye başlanabilir.

Smear Testi Neden Yapılır?

Smear testinin en önemli amacı, kadınlarda hayati tehlike riski yüksek olan rahim ağzı kanseri etkilerinin tespit edilmesidir. Tarama sonucunda kansere sebep olabilecek hücrelerin tespit edilmesi zaman kaybetmeden tedavi adımlarına geçmesine olanak sunar. Smear testi ile rahim ağzı kanserine bağlı olarak gerçekleşen ölüm oranlarında azalmalar gözlemlenebilir. Rahim ağzı kanseri başlangıç evresindeyken de bazı belirtilerle kendisini gösterebilir. Ancak tam anlamıyla ortaya çıkması 10-15 yıllık süreç içerisinde olabilir. Böylece erken tanı koymak ve buna bağlı olarak hastalığın ilerlemesinin önüne geçmek mümkündür.

Son zamanlarda yaygınlaşan smear testi sayesinde kansere sebep olabilecek lezyonların tespit edilmesi ile zaman kaybetmeden tedaviye başlanabilir. Smear testinin asıl önemli olduğu nokta net olarak kanser teşhisi konulmasının mümkün olmadığıdır. Smear testinin pozitif çıkması hastaya kanser tanısı koymak için yeterli değildir. Test sonucu kişilerin ilerleyen zamanlarda kansere yakalanma riskinin bulunduğunun belirtisidir. Bu noktada hastada yapılan kontroller ile olası bir kanser riskine karşı önlem alınabilir.

Smear Testi Nasıl Yapılır?

Smear testi kolay bir şekilde yapılan ve ağrısız işlemlerdir. Testin yapılması için en uygun zaman adet döneminden 10-20 gün sonra yapılmasıdır. İşlem esnasında vajina girişine bir muayene aleti takılarak rahim ağzına ulaşılmaya çalışılır. Sonraki adımda rahim ağzından fırça yardımı ile sürüntü alınır ve cam bir yüzeye yayılır. Alınan bu örnek patolog tarafından incelenir ve olumsuz bir durum olabilecek hücre yapısı olup olmadığı kontrol edilir. Bu işlemde asıl bakılan durum kanser oluşumu değil, kişide kansere sebep olabilecek hücre yapısının olup olmadığıdır.

Smear testinde amaç prekanseröz lezyonların varlığını tespit etmektir. Test sonucunun pozitif çıkması durumunda doktorun gerekli görmesi ile HPV testi ve kolposkopi de istenebilir. Smear testinden önce dikkat edilecek bazı önemli noktalar bulunur. Bu önemli noktalar şu şekilde sıralanabilir;

Testten önce yaklaşık 48 saat cinsel birliktelik yaşanmamış olması
Smear örneği alınmadan önce vajinanın yıkanmaması
Vajina içine krem sürülmemesi ya da ilaç kullanılmaması

Vajinada enfeksiyon varsa tedavi sürecinin olumlu olarak sonlandırılmış olması

yukarıda yer alan noktalar smear testinin doğru olarak gerçekleştirilebilmesi için önem arz etmektedir. Tüm bu adımlara dikkat edilerek smear testi uygulanması gerekir.

Smear Testi İçin En Uygun Zaman Nedir?

Smear testi düzenli olarak yapıldığında rahim ağzı kanseri oluşumunun önüne geçmek için daha olumlu sonuç verebilir. Hastaların smear testi uygulanması için ilk cinsel birlikteliğinin ardından 3 yıl geçmiş olması baz alınabilir. Bunun dışında 21 yaşı geçen her kadın için smear testi yapılması önerilebilir. Genellikle 30 yaşından küçük olan kadınlar için yılda bir defa smear testi yapılması yeterli olur.

30 yaşını geçen kadınlar için ise 3 defa test sonucunun negatif olmasına bağlı olarak 2-3 yılda bir yapılması uygun olarak görülür. Ancak belirtildiği gibi işlem aralığının bu şekilde 2-3 yıl gibi zaman diliminde olması için kişilerin art arda 3 defa smear testi yaptırması ve negatif sonuç alması önemli noktadır. Bunun dışında daha dikkatli olunması gereken durumlar şu şekildedir;

HIV pozitif olanlar
Bağışıklık sistemi düşük olan kişiler

Östrojen kullananlar
Organ nakli olanlar
Kemoterapi tedavisi görenler
Kortizon tedavisi alan kişiler

yukarıda yer alan kişilerin tarama aralığı daha sık tutulabilir. Bu sayede olası bir hastalık riskine karşı kontrollü bir şekilde ilerlemek mümkün olur.

Smear Testinin Tespit Edebildiği Hastalık Belirtileri Hangileridir?

Smear testi için ilk dikkat edilen nokta rahim ağzı kanserine sebep olabilecek lezyonların tespit edilmesidir. Ancak bunun dışında da farklı kanser türlerinin erken teşhisi için smear testi uygulanabilir. Smear testi ile tespit edilebilecek bazı önemli hastalıklar şu şekildedir;

Endometrium kanseri
Kanser oluşumuna etki eden hücreler

Rahim ağzı kanseri
Rahim ağzında görülebilen hücresel düzensizlik durumları

yukarıda yer alan ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına sebep olan durumlara karşı smear testi önemli avantajlar sunabilir. Erken tanı ile bu hastalıkların önüne geçilebileceği gibi zaman kaybetmeden tedaviye başlandığında iyileşme olasılığı da daha hızlı görülmektedir.

Smear Test Sonuçlarında Yer Alan Değerler Neyi İfade Eder?

Smear test sonuçlarında bazı değerler bulunur. Bu değerlerin incelenmesinin ardından testin pozitif ya da negatif sonuç verdiği kanısına varılabilir. Genel olarak bu değerlerin belirttiği tanımlar şu şekildedir;

ASCUS: Hastalardan smear testi ile alınan hücreler ayrıntısı ile incelenir. Yapılan incelemenin ardından zararlı hücre bulunduğuna dair kesin bir yargıya varılamıyor ancak şüphe duyuluyorsa sonuç ASCUS olarak raporlanabilir. Bu raporun sonucunda kesin bir ifadeye yer verilmediği için test 2-3 ay içerisinde tekrar edilebilir.
LSIL: Yapılan test sonucunda hücresel bozukluğun tespit edildiğinin rapor edilmesidir. Fakat bu sonuç kişide rahim ağzı kanseri teşhisi koymak için yeterli değildir. Sadece incelenen hücre yapısının kansere yatkın olabileceğinin belirtisi olarak algılanabilir.
HSIL: Test sonucunda HSIL raporu verilmesi kişiden uygun olarak görülen bölgelerden biyopsi ile doku alınması gerekliliğini ortaya çıkarır.

Smear Test Sonuçları ile Kesin Yargıya Varılabilir Mi?

Smear testi daha önce de belirtildiği gibi bir tarama testidir. Bu sebeple test sonuçlarının kesin yargıya vardığını söylemek doğru olmayabilir. Dolayısıyla farklı belirtilerden şüphe duyulduğunda biyopsi işlemi ile daha kesin sonuçlar elde edilmeye çalışılabilir. Ancak smear testi ile pek çok hastalığa karşı erken tanı konulabileceği de atlanmamalıdır. Özellikle 21-40 yaş aralığında kadınlar için smear testi çok önemli olabilir.

Smear Testi Sonucunda Hangi Raporlar Verilebilir?

Smear testinin kesin sonuç vermemesinin yanı sıra alınan hücrelerin detaylı olarak incelenmesinin sonucu olarak bir rapor hazırlanır. Test sonucuna bağlı olarak verilen raporlar şu şekilde;

Normal hücre
Cın-1 ( Rahim ağzını kapatan epitelin ⅓ oranında hücresel anormallik görülmesi)
Cın-2 ( Rahim ağzını kapatan epitelin ⅔ oranında hücresel anormallik görülmesi )
Cın-3 ( Rahim ağzını kapatan epitelin tamamında hücresel anormallik görülmesi)
Rahim ağzı kanseri

yukarıda yer alan sonuçlara göre gerekli anlarda doğrudan tedaviye geçilebilir. Bu sayede erken teşhis ile hayati önem taşıyan durumlar sayesinde hastanın iyileşme süreci hızlandırılabilir.

Smear Test Sonuçları Ne Kadar Zamanda Çıkar?

Smear testi yaptıran hastaların en sık sorduğu sorulardan birisi de test sonuçlarının ne kadar zamanda çıktığıdır. Test aşamasının hızlı ve kolay gerçekleşmesinin avantaj sunması gibi sonuçlarının kısa sürede çıkması da önemli olarak görülebilen faydalardan biridir. Tabii ki her kurumun kendi prosedürlerine göre belirtilen süre farklılık gösterebilir. Genel olarak 2-3 gün gibi bir zaman diliminde test sonuçlarını almak mümkündür. Bunun yanı sıra smear testi ile birlikte HPV testi istendiği durumlarda ise sonuçların 1-2 haftada çıktığı belirtilebilir.