Hormonlu spiral, istenmeyen gebeliğin engellenmesi için uygulanır. Doğum kontrol yöntemlerinden birisi olan bu spiral, rahim içine takılır ve T şeklinde bir aparattır. Uzun süre etkisi olan bu araçlar, yumuşak ancak rahim içerisinde kırılmayacak kadar güçlü bir plastikten üretilir. Kolay takılır ve kişinin gebe kalmak istemesi durumunda ise geri dönüşü mümkündür. Hormonlu spiraller, doğum kontrolünde %99 oranında başarı sağlayan bir yöntemdir.
Takılan spiraller markasına bağlı olarak 3-5 yıl boyunca etkin koruma sağlayabilmektedir. Ayrıca hormonlu spiraller yalnızca gebelik için kullanılmaz. Aynı zamanda şiddetli kanama veya sancılı regl dönemlerinde tedavi amacıyla da kullanılmaktadır.
Hormonlu spiralin bazı yan etkileri bulunur. Takılırken rahatsızlık hissi, kramp, hafif kanama, bel, alt karın ya da eklemlerde oluşan ağrılar ve baş dönmesi gibi yan etkiler vardır. Ayrıca göğüslerde hassasiyet ve akne miktarında artış yan etkileri arasında yer alır. Kullanılmaya başladıktan 3-6 ay arasında ara kanama veya adet düzensizlikleri olabilir. Vücudun spirale alışması ve kullanım süresinin ilk yılının dolması ile adet kesilmesi görülebilir. Yumurta kisti oluşumu görülebilir ve bu kistler 1-2 ay gibi bir sürede tedavi görmeden çoğunlukla kendiliğinden geçebilmektedir.
Hormonlu Spiral Ne Zaman Takılır?
Dünyada ve ülkemizde sıklıkla kullanılan hormonlu spiral, plastik bir malzemeden yapılır ve gün içinde rahim içine yavaş yavaş hormon salgılar. Döllenme gerçekleşse dahi spiral tarafından salınan hormonun etkisi ile endometrium veya diğer adı ile rahim içi duvarı, inceldiğinden zigot rahme tutunamaz.
Hormonlu spirali kullanamayan kişiler de vardır. Bunlar:
- Migren hastalığı nedeni ile ilaç kullananlar,
- Pıhtılaşma sorunu ve gebeliğinde kan sulandırıcı iğne kullananlar,
- Aktif viral karaciğer hastalığı ve belirgin diğer karaciğer hastalığı olanlar,
- Meme kanseri,
- Aktif vajinal enfeksiyon,
- Yumurtalık, rahim ve rahim ağzı kanseri,
- AİDS ya da cinsel yolla geçen hastalık riski bulunanlar,
- Mol Gebelik hastalığı geçirmiş olanlar,
- Aktif doğum ya da düşük sonrası yaygın enfeksiyonu olanlar hormonlu spiral kullanamazlar.
Farklı markaları bulunan hormonlu spiralde en çok 5 yıl boyunca etkili olan tercih edilir. Hormonlu spiral reglin başlamasının üzerinden geçen 7. Günde takılır. Bu zamanın tercih edilmesinin nedeni ise, kişinin kesinlikle gebe olmadığının anlaşılmasıdır. Ayrıca bu dönemde rahim ağzının mümkün olduğunca geniş olması da önemlidir. Kişinin bu dönemde istememesi halinde ise, sonrasında spiral takılabilmektedir. Rahme spiralin takılması yaklaşık 5 dakika sürmektedir.
Hormonlu Spiralin Avantajları
Hormonlu spiralin avantajları ise şunlardır:
- Hormonlu spiralin en önemli avantajı yalnızca rahim ile sınırlı kalmasıdır. Yani sistematik bir dolaşıma geçmez ve karaciğer, böbrek gibi diğer organlarda herhangi bir olumsuz duruma sebebiyet vermez.
- Gebelikten koruma etkisi oldukça yüksektir.
- Bazı kadınlarda hormonlu spiral mens sancılarını azaltır. Hatta kimi durumlarda sancıları tamamen ortadan kaldırır.
- Bazı kadınlarda mens kanaması fazla olabilir. Bu durumda hormonlu spiralin takılması kanamaların normale yakın olmasında yardımcı olur.
- Hormonlu spiralin takılmasından itibaren 5 yıl boyunca gebelikten koruma sağlar. Fakat hormonlu spiralin takılmasından 3 yıl sonra yenilenmesi tavsiye edilir.
Kadın Hastalıkları Doğum Ve Tüp Bebek Uzmanı
